Çin’de üretilen ve teknolojik gücünü simgeleyen C919 yolcu uçağı, Bahar Bayramı trafiğinde hizmet vermeye hazırlanıyor. Ülkenin ekonomik kalkınmasında önemli bir rol oynaması beklenen C919, düşük karbon emisyonu ve yüksek yakıt verimliliği ile dikkat çekiyor. Bahar Bayramı’nda gökyüzünde yerini alacak olan dört adet C919, Çin’in havacılık sektöründeki yerli başarıyı vurguluyor.
Bu yılki Bahar Bayramı trafiği sırasında, hizmet verecek olan C919, 168 yolcuya kadar oturma kapasitesine sahip, dar gövdeli bir yolcu uçağıdır. Maksimum menzili 5 bin 555 kilometredir. Uçak, Çin Ticari Uçak Motor Şirketi (AVIC) tarafından Boeing 737 MAX’ta kullanılan CFM International LEAP-1C motoru baz alınarak geliştirilen iki C919A motorla çalışıyor.
C919, verimliliğini ve performansını artırmak için tasarlanmış bir dizi özelliğe sahip:
1- Aerodinamik açıdan daha verimli yeni kanat tasarımı,
2- Sürtünmeyi azaltmak için tasarlanmış yeni bir kanat profili,
3- Yakıt tasarrufu sağlayan yeni bir motor,
4- Düşük karbon emisyonuyla daha yüksek yakıt verimliliği.
“DAHA AZ YAKIT TÜKETEREK PAZARDAKİ DİĞER RAKİPLERİNDEN AYRIŞACAK”
Düşük karbon nötr uygulamasının önemine değinen Uçak Mühendisi Muhammed Yılmaz, CGTN Türk’e verdiği röportajda, “Yakıt verimli bir uçak tasarlamak, hem ekonomik katkı hem de çevresel katkı açısından çok büyük bir fark yaratıyor. Dolayısıyla Çin’in, daha az yakıt tüketen C919 gibi bir uçak üretmesi artı sağlarken aynı zamanda, uçağa sahip olan hava yolunun karbon ayak izinin düşürülmesi konusunda da önemli bir avantaj sağlayacak.” ifadesini kullandı. Yılmaz, C919’un daha az yakıt tüketerek, pazardaki rakiplerinden ayrışacağı görüşünde olduğunu ekledi.
C919’un Baş Tasarımcısı Wu Guanghui, konuyla alakalı verdiği röportajda, sadece güvenliği sağlamak için bu uçak üzerinde önceki tüm uçaklardan daha fazla test yaptıklarının altını çizerek, “ Aerodinamik tasarımımızda, yeni bir sistem kullanıyoruz, fazla yakıt tüketiminden tasarruf ediyoruz, maliyetin üzerinde kullanıyoruz, bakımı da daha uygun” dedi ve uçakta ‘çevre dostu’ felsefeyi benimsediklerini vurguladı.
Teknik özellik olarak C919, 38.9 metre uzunluğa, 35.8 metre kanat açıklığına, 11.95 metre yüksekliğe, 45.7 ton boş ağırlığa ve 18.9 ton maksimum yük taşıma kapasitesine sahip olup, Kategori C uçağıdır.
EN İYİSİ OLMASI İÇİN YILLARCA GELİŞTİRİLDİ
C919’un projesi 2007 yılında başlatıldı ve ilk prototip 2015 yılında devreye alındı. İlk uçuşunu 2017 yılında gerçekleştirdi ve o tarihten bu yana kapsamlı testlerden geçti. Uçağın, Çin Sivil Havacılık İdaresi’nden (CAAC) ticari olarak işletilmesine izin veren bir tip sertifikası aldı. İşte C919’un geliştirilmesindeki önemli kilometre taşlarının zaman çizelgesi:
2007: COMAC, C919’u geliştirmeye başladı
2010: İlk C919 modeli tanıtıldı.
2015: C919’un ilk prototipi piyasaya sürüldü
2017: İlk C919 uçuş testi yapıldı.
2020: C919, uçuş testi sertifikasyon aşamasına giriyor.
2022: C919, CAAC’tan tip sertifikasını aldı
2023: C919 ilk ticari uçuşunu gerçekleştirdi.
BEKLENEN SİPARİŞLERİ
COMAC, dünyanın dört bir yanındaki havayollarından C919 için çok büyük siparişler aldı. Uçağın ilk müşterisi, 50 uçak siparişi veren China Eastern Airlines oldu. Diğer büyük müşteriler arasında Air China, ve Delta Air Lines bulunuyor. Bekleyen başlıca hava şirketlerinden bazıları şunlar:
China Eastern Airlines: 50 uçak
Air China: 30 uçak
China Southern Airlines: 20 uçak
Delta Hava Yolları: 10 uçak
Wu Guanghui, C919’un pazar hacminden umutlu olduğunu belirterek, “Pazar hacmi yeterince büyük, oranı da çok hızlı, önümüzdeki yirmi yıl içinde Çin’in uçağının sayısının iki katına çıkmasını bekliyoruz.” ifadesini kullandı.
ÇİN HAVACILIK SEKTÖRÜNÜN GELECEĞİ
C919’un ilk ticari uçuşu Çin havacılık endüstrisi için önemli bir kilometre taşı. Çin, ilk kez dünyanın önde gelen uçak üreticileriyle rekabet edebilecek kapasitede büyük bir yolcu jeti geliştirip üretti. Çin’in artan teknolojik gücünün bir işareti olarak değerlendirilen uçağın, ülkenin ekonomik kalkınmasında önemli bir rol oynaması bekleniyor. C919’un hizmete girmesi, Çin’in yabancı uçak üreticilerine olan bağımlılığının azaltılmasına yardımcı olacak. Aynı zamanda istihdam yaratacak ve Çin ekonomisini canlandıracak. C919’un başarısı Çin’in küresel havacılık pazarında önemli bir oyuncu olmasına yardımcı olabilir.
Çin’in uçak üretim programının başarısı, Çinli olmayan taşıyıcılardan alabileceği destek, güvenlik sicili ve uçaklarının verimliliği ve işletme maliyetleri de dahil olmak üzere bir dizi faktöre bağlı olacak. Endüstri aynı zamanda yolcu konforu ve güvenliği gibi subjektif parametreleri de yakından takip edecek.
